Prehistory

Ontwerp Attila Szőgyi

Artiest Gyula Pozsgay, Attila Szőgyi

Aantal spelers 2 tot 4

Lengte 60 tot 120 minuten

Leeftijd 12+

Complexiteit Hoog

Uitgekomen 2018

Uitgever A-games (2018)

Taal Engels

Thema Wordt de meest succesvolle prehistorische stam

In een notendop

Het spel duurt vijf rondes (jaren) die opgedeeld zijn in 4 fases (seizoenen).  In de winter wordt het speelbord voorbereid voor het nieuwe jaar. In de lente ontvangen de spelers grondstoffen aan de hand van de positie van de weertegel op hun spelersbord. Deze grondstoffen kunnen om beurt worden gebruikt om één van de zes verschillende acties uit te voeren. Eén van de hiervoor gebruikte grondstoffen wordt op een lege plek bij de zuil van de actie gelegd. Er zijn slechts twee plaatsen per zuil dus elke actie kan slechts twee keer worden geactiveerd.

Nadat alle spelers hebben gepast worden in de zomer alle grondstoffen aan de voeten van de zuilen op de zuilen gelegd en worden dit actieblokjes (voor grondstoffen en actieblokjes worden dezelfde blokjes gebruikt, ze worden op verschillende plaatsen op het spelersbord gelegd om het onderscheid duidelijk te maken). In beurtvolgorde mag iedere speler de verzamelde actieblokjes van één zuil aan diens voorraad toevoegen. Nadien worden alle acties in een vaste volgorde geactiveerd en mogen de spelers in beurtvolgorde deze eenmaal uitvoeren.

De mogelijke acties zijn rotsschilderingen creëren, ceremonies geven, vissen, jagen, migratie en op de kaart bewegen. Op het einde van de zomer mogen de spelers kampen bouwen op de kaart.

Na de zomer van het vijfde jaar stopt het spel en ontvangt iedereen nog punten voor overgebleven ontwikkelingspunten, de gemaakte rotsschilderingen, de gevangen dieren en hun voetsporen, sets van verzamelde voedseltegels, hun positie rond de megalieten op de kaart (en de verzamelde megalieten) en volbrachte ceremoniekaarten.

Onze ervaring

Prehistory is een sterk thematisch spel dat erg vlot speelt. Er is onvoldoende tijd beschikbaar om alles te doen dus je zal je moeten specialiseren in enkele van de mogelijke acties, daardoor ontstaat er veel interactie omdat andere spelers zich in hetzelfde willen specialiseren en omdat er een beperking is in het aantal acties tijdens de lente. Ook het aan de voet van de zuil gelegde grondstofblokje (kleur) is belangrijk want dit beïnvloed de mogelijkheden van de zomer.

Op de kaart ontstaan andere vormen van interactie omdat hier extra dieren en voedsel is te vinden, de locaties waar kampen worden gebouwd is beperkt en de meerderheid rond de megalieten geven eindpunten. In tegenstelling tot het speelbord wordt deze kaart wel geschaald aan de hand van het aantal spelers.

Het spel is taalonafhankelijk en zeker toegankelijk voor minder ervaren spelers. Het is echter wel een kleine uitgave van een onbekende uitgever waardoor de beschikbaarheid zeer beperkt is.

Trajan

 

Ontwerp Stefan Feld

Artiest Jo Hartwig

Aantal spelers 2 tot 4

Lengte 60 tot 120 minuten

Leeftijd 12+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2011

Uitgever Quined Games (2012)

Taal Nederlands

Thema Regeer in het oude Rome

In een notendop

Een spel duurt 4 rondes (4 kwartalen van één jaar). Elk kwartaal bestaat uit vier cycli van de tijdsteen op het tijdspoor, dus het aantal speelbeurten ter beschikking kan variëren per kwartaal.

In een beurt doe je twee verplichte fasen en heb je twee optionele fasen. Eerst kies je een schaal op je spelersbord, je neemt hier alle actiestenen en met de richting van de klok plaats je één voor één een  steen in de volgende schaal. De laatst geplaatste steen bepaald je actiekeuze. Daarna beweegt je rechterbuur de tijdsteen jouw aantal genomen actiestenen vooruit op het tijdspoor. Dan kan je een Trajan tegel vervullen als de twee actiestenen daarop aangeduid zich in de laatste schaal bevinden en mag je de bijhorende speciale actie uitvoeren. Als laatste mag je één van de zes mogelijke acties uitvoeren. Deze zijn de havenactie, de forumactie, de militaire actie, de Trajan actie, de senaatsactie en de bouwactie.

Als de tijdsteen een volledige ronde heeft gedaan na je beurt eindigt de ronde en wordt een nieuwe behoefte van het volk onthult. Als er reeds drie behoeftes zichtbaar zijn eindigt het kwartaal en moet elke speler aan deze behoeften voldoen (eventueel punten verliezen als dat niet lukt), dan wordt er bepaald wie het meeste macht heeft in de senaat (de eerste en tweede ontvangen hiervoor een andere bonustegel) en als laatste wordt het nieuwe kwartaal voorbereid.

Na het vierde kwartaal ontvang je nog overwinningspunten voor je behaalde bonustegels, je sets van identieke constructie tegels,  je nog niet gebruikte grondstofkaarten, werkers, legionairs en Trajan tegels.

Onze ervaring

Trajan is een zeer goed uitgewerkt spel waarbij je jezelf even in het oude Rome waant . Het gebruikte mancala mechanisme zorgt hier niet voor chaos omdat je er totale controle over hebt op je eigen spelersbord. Zoals veel andere spellen van Stefan Feld wordt er gebruik gemaakt van vereisten per rond waaraan je moet voldoen of ander verlies je punten, dus hier zal je zeker aandacht moeten aan schenken aangezien deze pas tijdens het spel kenbaar worden. Er is  veel spelersinteractie op de verschillende delen van het speelbord. Het spel is taalonafhankelijk.

Amritsar The Golden Temple

 

Ontwerp David Heras

Artiest Guillaume Berthoumieu

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 60 tot 120 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2023

Uitgever Ludonova (2023)

Taal Engels

Thema Draag jouw steentje bij aan de bouw van de gouden tempel

In een notendop

Amritsar wordt gespeeld over drie tijdperken, elk bestaande uit vier rondes waarin iedereen één keer aan de beurt komt. In een beurt mag je als eerste je olifant verplaatsen, als je hierbij voorbij de Maharajah fiche gaat verlies je overwinningspunten. Nadien moet je werkers verplaatsen uit één van de vier districten die uit twee secties bestaan. Je neemt alle werkers uit de gekozen sectie waarvan je er telkens één zet in de volgende sectie, de laatst geplaatste werker is de actieve. Je hebt keuze uit de drie actietegels in het district voor je hoofdacties. Indien de kleur van de werker overeenkomt met de kleur van de tegel mag je secundaire actie uitvoeren. Als je actieve werker eindigt in hetzelfde district als je olifant dan mag je nog een hoofdactie uitvoeren van een tegel in het district of een ontgrendelde Mahout actie op je spelersbord. Als laatste mag je je olifant nogmaals verplaatsen als je dit hebt vrijgemaakt.

Aan het einde van je beurt krijgen de andere spelers de kans om een eigen Mahout actie uit te voeren als de kleur van de actieve werker overeenkomt met de kleur van deze werker.

Op het einde van elk tijdperk ontvangen de spelers overwinningspunten voor de meerderheid aan donaties in de districten en je moet belasting betalen. Na het einde van het spel ontvang je nog overwinningspunten voor je vooruitgang op de kennissporen en de geheime einddoelen op je spelersbord.

Onze ervaring

Dit spel maakt gebruik van het mancala mechanisme, één van onze favoriete mechanismes die naar onze mening veel te weinig in spellen wordt gebruikt . Dit zorgt ervoor dat het bijzonder moeilijk om op voorhand te plannen omdat na elke beurt de mogelijkheden compleet veranderen. Hierdoor kan wat downtime ontstaan omdat acties die je wil doen ineens niet meer mogelijk zijn. Het is ook de bron voor heel wat interactie want je wilt geen cadeautjes uitdelen aan andere spelers en de meerderheid in de districten veroveren. Het spel bevat prachtige componenten (vooral de grote olifanten) en duidelijke iconografie. Sinds 2024 is er ook een Nederlandstalige versie beschikbaar.

Orléans

Ontwerp Reiner Stockhausen

Artiest Klemens Frans

Aantal spelers 2 tot 4

Lengte 90 minuten

Leeftijd 12+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2014

Uitgever White Goblin Games (2016)

Taal Nederlands

Thema Vergaar macht in het middeleeuwse Orléans

In een notendop

Een spel duurt 18 rondes die elk uit zeven fasen bestaan. Eerst wordt de bovenste zandlopertegel omgedraaid. Deze bevat de gebeurtenis die in de ronde van kracht is. Daarna wordt er gekeken wie de meeste en minste landbouwers heeft, hiervoor kan je één muntstuk winnen of verliezen. In de derde fase trekken de spelers volgelingen uit hun zak, hoeveel wordt bepaald door hun positie op het ridderspoor. Dan plannen de spelers hun acties door hun volgelingen te plaatsten op hun spelersbord en uitbreidingen (een monnik kan daarbij als joker worden gebruikt). De acties op het spelersbord zijn de boerderij, het dorp (drie mogelijke acties: schipper, vakman of handelaar), de universiteit, het kasteel, het klooster, het schip, de wagen, de gildehal, het scriptorium en de gemeentehal. Op het moment dat alle spelers hun planning hebben uitgevoerd mag iedere speler om beurt één van deze acties uitvoeren. In de zesde fase wordt de gebeurtenis behandeld en als laatste wordt de startspelerfiche naar links doorgegeven. Na de laatste ronde ontvangen de spelers overwinningspunten voor hun geld, overgebleven goederen en het aantal handelshuizen vermenigvuldigd met hun verkregen inwoners.

Onze ervaring

Dit spel heeft alle componenten om het te betitelen als een topper. Het bevat spanning , interactie, race elementen en nog meer. Omdat iedereen uitgezonderd de actiefase alles tegelijkertijd doet is er niet veel downtime en gaan de rondes snel voorruit. Hoewel dat de hoeveelheid aan mogelijkheden in het begin wat overweldigend kan zijn, is het leren ervan niet zo moeilijk en zal dit spel ook de minder ervaren speler kunnen bekoren. 

The Gallerist

Ontwerp Vital Lacerda

Artiest Ian O'Toole

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 120 minuten

Leeftijd 13+

Complexiteit Hoog

Uitgekomen 2015

Uitgever Eagle-Gryphon Games (2020)

Taal Engels

Thema Wordt de rijkste galerijhouder

In een notendop

In een beurt verplaats je je werker naar een andere van de vier locaties op het bord. Je mag een assistent achterlaten op de plaats van vertrek. Indien er op de nieuwe locatie een werker of assistent van een andere speler aanwezig is dan wordt deze op de Kicked-Out plaats van de locatie gezet en mag de eigenaar ervan op het einde van je beurt een actie kiezen om uit te voeren. Deze Kicked-Out acties zijn invloedpunten inleveren om een actie van de locatie uit te voeren of een uitvoerende actie kiezen. 
Elke locatie heeft twee bijhorende acties waar je er één van uitvoert. Op de artiesten kolonie kan je een artiest ontdekken of een kunstwerk kopen en tentoonstellen in je galerij. In het verkoopkantoor kan je een contract ondertekenen of een kunstwerk verkopen. In het mediacentrum  kan je nieuwe assistenten inhuren of één van je ontdekte artiesten promoten. Op de internationale markt kan je reputatietegels nemen of een bod brengen op een internationaal kostbaar kunstwerk. Voor of na het uitvoeren van de actie op je locatie mag je een uitvoerende actie kiezen, je mag potentiële bezoekers door middel van de bijhorende tickets naar of in je galerij verplaatsen of de beloning van een contract gebruiken. Het spel is ten einde op het einde van een ronde waarin twee van de drie eindcondities is voldaan (geen tickets meer beschikbaar, geen nieuwe bezoekers meer of twee artiesten zijn uitgegroeid tot internationale beroemdheden).
In de eindtelling ontvang je eventueel nog geld voor de meerderheid op de internationale markt, je biedingen op de kostbare kunstwerken, je conservatorkaart, je kunstdealer kaart en je positie op het invloedspoor. De rijkste galerijhouder is de winnaar.

Onze ervaring

Vital Lacerda wordt door velen beschouwd als de koning van complexe spellen. Dit spel zal dus enkel de fanatieke ervaren speler kunnen bekoren. De componenten zijn van uitermate hoge kwaliteit maar daar hangt ook een prijskaartje aan. Het thema is zeer goed weergegeven, je waant jezelf een gewiekste galerijhouder. Er is veel interactie mede door de Kicked-Out actie maar je kan ook bezoekers uit de inkomhal van anderen overhalen om toch jouw galerij te bezoeken. Wil je een intense intellectuele speelervaring dan is dit spel een dikke aanrader.

SETI: Search for Extraterrestrial Intelligence

Ontwerp Tomáš Holek

Artiest Ondřej Hrdina, Oto Kandera, Jiří Kůs, Jakub Lang, Michaela Lovecká, Jiří Mikovec, Jakub Politzer, Petra Ramešová, František Sedláček, Petr Štich, Josef Surý

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 40 tot 160 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Hoog

Uitgekomen 2024

Uitgever Czech Games Edition (2024)

Taal Engels

Thema Speur naar buitenaardse intelligente levensvormen

In een notendop

Het spel wordt gespeeld in vijf rondes. In een beurt speel je één hoofdactie en een onbeperkt aantal gratis acties. Op het einde van een beurt controleer je of je een mijlpaal hebt bereikt en of er één van de twee aanwezige buitenaardse levens is ontdekt. De hoofdacties zijn een sonde lanceren, een sonde rond een planeet laten draaien, een sonde op een planeet of maan laten landen, dichtbije sterren scannen, data analyseren, een technologie onderzoeken en een kaart spelen en diens effect uitvoeren. 

Indien je geen hoofdacties meer kan uitvoeren moet je passen.  Als je dat doet verwijder je handkaarten tot je er nog maximum vier over hebt, ben je de eerste die past dan roteer je het zonnestelsel en als laatste kies je één 'einde van een ronde' kaart en neemt deze op hand.

Handkaarten kunnen op vier verschillende manieren worden gebruikt. Als eerste als een vrije actie voor een grondstof, verplaatsing of vooruitgang op het publiciteitsspoor. Ten tweede als een hoofdactie waar je tegen betaling het effect van de kaart activeert en deze aflegt tenzij de kaart een missie bevat (conditioneel, activeerbaar of einde van het spel doel). Een derde manier om een kaart te gebruiken is als sector wanneer je dichtbije sterren scant en als laatste bevat elke kaart een inkomenssymbool die je aan het inkomen kan toevoegen die je tussen de rondes ontvangt.

Je kan maximaal drie mijlpalen bereiken met overwinningspunten die je gedurende het spel ontvangt en deze geven je de optie om uit vier verschillende gezamenlijke einddoelen er één te kiezen. Bij het ontdekken van buitenaardse entiteiten komen er nieuwe kaarten in het spel, er worden enkele regels toegevoegd en er zijn nieuwe onderzoeksmogelijkheden die je gebruikt wanneer je data hebt geanalyseerd.

Aan het einde van spel ontvang je nog overwinningspunten voor je persoonlijke doelkaarten, de gouden mijlpaaldoelen en naargelang welke buitenaards leven wordt ontdekt kan je nog punten ontvangen of verliezen.

Onze ervaring

Het thema van dit spel is uitzonderlijk goed ingebouwd. Vooral het bewegen van ons zonnestelsel is goed uitgewerkt en kan slim worden gebruikt om de kosten voor het verplaatsen van sondes te verminderen. Het spel bevat vijf verschillende vormen van buitenaards leven waar er slechts twee per spel worden gebruikt en die pas na ontdekking ervan nieuwe strategieën toevoegen, wat een goede spanningsboog aan elk spel geeft.

SETI kan aan het begin wat overweldigend lijken maar door gebruik van een goede iconografie en in wezen eenvoudige regels is dit snel verdwenen en zal je snel een strategie kunnen vormen. De componenten en het gebruikte artistiek werk zijn van een zeer hoge kwaliteit. Een goede kennis van de Engelse taal is aangeraden, temeer omdat elke kaart een educatief stukje tekst bevat waardoor je tijdens de beurten van andere spelers je kennis over dit thema wat kan vermeerderen. 

3 Ring Circus

Ontwerp Remo Conzadori, Fabio Lopiano

Artiest Edu Valls

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 45 tot 75 minuten

Leeftijd 12+ 

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2023

Uitgever Devir (2023)

Taal Engels

Thema Wordt het beroemdste rondreizende circus in de VS

In een notendop

Tijdens één beurt kan je kiezen uit twee verschillende acties. De eerste is het spelen van een artiest (kaart) door op het rooster van je spelersbord te leggen. Er zijn drie soorten kaarten, scorekaarten voor het einde van het spel, geldkaarten (met waarde één tot vier kunnen ook als artiest worden gespeeld en die met waarde vijf geven een voordeel tijdens een optreden) en ticketkaarten (drie verschillende types artiesten en waarden tussen vijf en zestien). Je kiest een kaart en betaald de waarde met geldkaarten, vervolgens leg je de kaart op het meest linkse open vak van één van de drie rijen. Daarbij kunnen iconen worden bedekt die je een bonus geven of de kracht van een actie verkleinen. Liggen er al kaarten in de gekozen rij dan moet je enkel het verschil betalen (met niets betalen als minimum). De kaarten moeten steeds oplopend in een rij worden geordend. Nadien ga je eventueel verder op je pedestalspoor (als dit icoon op je gespeelde kaart staat), ander kaarten verhogen de kracht van acties of geven je overwinningspunten (dadelijk of op het einde van het spel). 

De tweede actie is een optreden geven in een dorp, middelgrote of grote stad. Eerst ga je naar een nieuwe locatie op het speelbord met je caravan (het maximum aantal stappen is afhankelijk van het aantal zichtbare bewegingsiconen op je spelersbord). In een dorp ontvang je geldkaarten (elk dorp kan slechts één keer per spel worden bezocht), in een middelgrote stad heb je keuze tussen punten of ticketkaarten (hier is je pedestalspoor belangrijk en kunnen artiesten op geldkaarten je ook hierbij een bonus opleveren) en in een grote stad krijg je overwinningspunten (je moet wel over de gevraagde artiest beschikken in een rij en wordt deze voor- of nagegaan door een ander bepaald type artiest dan levert dit nog meer punten op). Na je optreden plaats je een circustent op de locatie om aan te geven dat je er al bent geweest want je mag in elke locatie slechts één show per spel geven. Als laatste gaat de Barnum caravan één locatie verder op de buitenste ring (dorpen met tenten worden overgeslagen). Wanneer de Barnum caravan in een grote stad aankomt volgt een telling van de meerderheid in de bijhorende staat voor overwinningspunten. Arriveert deze terug op zijn startpunt (een grote stad) dan wordt die staat nog geteld en ontvang je de ‘einde van het spel’ punten. De speler met de meeste punten is de winnaar.

Onze ervaring

Spellen die thematisch circus of pretpark als onderwerp hebben, liggen steeds in ons interessegebied. En in dit spel krijg je echt het idee dat je met je circus aan het rondreizen bent. Hoewel er maar twee mogelijke acties zijn, zal je toch moeten overwegen welke actie op welk moment te doen want je groep artiesten uitbreiden levert voordelen op, maar je kan alleen kaarten krijgen door op te treden en niet alle kaarten zijn even goed voor je gekozen strategie (deels bepaald door de doelkaarten) dus je wil ook je mogelijke keuzes verbeteren. Teveel optreden zorgt er dan weer voor dat het speleinde soms te vlug nadert voor je je doelstelling hebt behaald. Enkel de eerste scorekaart krijg je aan het begin van het spel, de andere twee gedurende het spel, dus je zal een beetje flexibel moeten zijn. De willekeur van de kaartverdeling kan daarbij een geluksfactor zijn en ook in het aanbod van de ticketkaarten zit wat geluk. De componenten zijn prachtig en alles is verpakt in een doos die net groot genoeg is (een gegeven waar deze uitgever voor bekend is), iets wat wij toejuichen want verpakte lucht neemt alleen maar ruimte in beslag. Het spel is taalonafhankelijk.