Moon Colony Bloodbath

 

Ontwerp Donald X. Vaccarino

Artiest Franz Vohwinkel

Aantal spelers 1 tot 5

Lengte 45 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Laag

Uitgekomen 2025

Uitgever Rio Grande Games (2025)

Taal Engels

Thema Probeer te overleven op de maan

In een notendop

Bij de start van het spel worden de verschillende stapels in het midden van de tafel voorbereid en krijgt iedere speler zijn startgrondstoffen (geld, voedsel, kolonisten en gebouwkaarten) en zijn voordeelkaarten.

De vooruitgangsstapel vormt het hart van het spel. Deze bevat bij de start twee willekeurige twistkaarten, twee problemenkaarten en vier werkkaarten. In een ronde wordt de bovenste vooruitgangskaart omgedraaid en wordt deze geactiveerd. Indien het een probleemkaart is dan wordt de volgende gebeurteniskaart (de volgorde hiervan is altijd dezelfde) aan de stapel toegevoegd. Alle toegevoegde kaarten komen steeds bovenop de trekstapel. Als een werkkaart wordt geactiveerd heeft iedere speler keuze uit vijf acties. Deze zijn herbevoorrading (je ontvangt dozen die enkel op gebouwen kunnen worden gelegd), bouwen, onderzoek (ontvang nieuwe gebouwkaarten, mijnontginning (voor geld) en oogsten (voor voedsel).

Elk gebouw dat je bouwt heeft een unieke eigenschap die wordt geactiveerd op de desbetreffende tijdstippen. Sommige voegen kaarten toe aan de vooruitgangsstapel waaronder je persoonlijke voordeelkaarten (als deze worden gedraaid krijg jij alleen het voordeel).

De gebeurteniskaarten en robotkaarten zorgen ervoor dat je aantal kolonisten afneemt. Deze betaal je uit je voorraad of je legt gebouwen en je ontvangt het aantal kolonisten dat hierop staat aangegeven. Het spel eindigt direct nadat een speler geen kolonisten meer heeft of in het eerder zeldzame geval dat de dertiende gebeurtenis wordt omgedraaid.

De speler die het meeste kolonisten over heeft (voorraad + gebouwen) is de winnaar. 

Onze ervaring

Moon Colony Bloodbath is een uniek zeer thematisch engine-building spel. Omdat iedereen gelijktijdig de acties doet is er bijzonder weinig downtime. Kolonisten sterven bij de vleet dus het spel heeft een zeer snelle drive. Hoewel het helemaal geen party game is heb je wel een soortgelijke ervaring want er wordt regelmatig (groen) gelachen. Door zijn kortere speelduur heb je regelmatig het gevoel van 'spelen we het nog eens?'. Voldoende kennis van de Engelse taal is noodzakelijk.

Saltfjord

 

Ontwerp Kristian Amundsen Østby, Eilif Svensson

Artiest Peter Bartels, Yan Moussu

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 45 tot 90 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2024

Uitgever Aporta Games (2024)

Taal Engels

Thema Beheer uw visdorp doorheen de harde Noorse winters

In een notendop

Een spel wordt gespeeld over drie rondes. In een beurt heb je keuze uit drie actiemogelijkheden.

De eerste en meest voorkomende actie is een dobbelsteen uit het aanbod nemen, dit mag voor de witte dobbelstenen drie keer per ronde en voor de oranje evenveel keer als de huidige ronde. Met de gekozen dobbelsteen activeer je een kolom (witte) of een rij (oranje) op je 6x6 spelersbord. Je plaatst de dobbelsteen hier op de juiste plaats gelijk aan zijn waarde (tegen betaling van één vis kan je de waarde met één verhogen of verlagen, niet van 1 naar 6 of omgekeerd). Startend vanaf je dobbelsteen activeer je alle nog open gebouwen in de rij of kolom, deze kunnen goederen produceren of bevatten optionele actie(s). Deze acties zijn een bestelling vervullen (kisten),  voorruitgang op een technologiespoor, een klein gebouw kopen en bouwen en gaan vissen. Als laatste leg je de dobbelsteen op het laatste gebouw van de rij of kolom.

De tweede actie die je in je beurt kan doen is het kopen van een groot gebouw dat je op lege plaatsen op je spelersbord legt.

De derde actie is passen. Nadat je dit doet kies je een lege plaats in het taverne gebied en zet er je spelerspion op. Hiervoor krijg je een actie en de locaties bepalen ook de startspeler voor de volgende ronde. Dan worden je pieren geactiveerd naargelang het aantal kisten die er liggen.

Je hebt ook enkele vrije acties die je in je beurt kan uitvoeren. Je kan goederen verkopen voor vis, ze opwaarderen tegen betaling van vis en ze downgraden zonder compensatie. Je hebt ook beschikking over minstens één werker die een gebouw op je spelersbord kan activeren (na activatie leg je de werker op het gebouw).

Op het einde van je spel ontvang je punten voor je overgebleven vissen en goederen (deze worden verkocht voor hun viswaarde), punten voor sets kisten die aan de vier verschillende pieren liggen, de punten op je kisten en je voorruitgang op de technologiesporen.

Het spel heeft ook een gevorderde module met treinlocomotieven die op je spelersbord kunnen verplaatsen nadat er een dobbelsteen wordt gelegd en die de promenades kunnen activeren (in de normale variant worden deze enkel geactiveerd als je de rij of kolom hebt vol gebouwd). Naargelang de afstand die ze gedurende het spel hebben afgelegd krijg je hier ook eindpunten voor.

Onze ervaring

Saltfjord is gebaseerd op hetzelfde spelmechanisme als Santa Maria van dezelfde ontwerpers. Toch zijn er wezenlijke verschillen zodat het aanvoelt als een ander spel en niet als een Santa Maria met uitbreidingen, zodat beide spellen perfect samen in één collectie kunnen zitten. Er is veel interactie want het gebeurt regelmatig dat iemand een dobbelsteen uit het aanbod neemt die jij ook wou gebruiken, dit is altijd wel op te lossen als je over voldoende vis beschikt (als allerlaatste redmiddel kan je nog beslissen een dobbelsteen af te leggen voor één vis maar dit probeer je zeker te vermijden). Omdat je steeds de correcte goederen moet hebben zal je goed op voorhand moeten plannen (je kan wel altijd downgraden maar dat wil je eigenlijk enkel doen indien strikt noodzakelijk). Deze planning vergt soms wat denktijd dus er kan wel wat downtime zijn (natuurlijk kan je deze ook gebruiken om zelf je planning te maken). Wij spelen enkel de gevorderde versie omdat deze je veel extra’s kan opleveren als je goed plant, enkel met personen die weinig spelervaring hebben of wat jonger zijn kan je ervoor kiezen de normale versie te doen. Er is een Nederlandstalige versie van het spel uitgekomen.

Evenfall

Ontwerp Stefano Di Silvio

Artiest Martin Mottet

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 60 tot 120 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2023

Uitgever dlp games, Nanox Games (2023)

Taal Engels

Thema Het gevecht voor de betoverde troon begint

In een notendop

Het spel duurt drie rondes die elk onderverdeeld zijn in vier fases. In de verkenningsfase ontvangen de spelers grondstoffen, Mana en kaarten zoals aangegeven staat op de dubbelzijdige spelersborden. In de actiefase kan men op beurt één hoofdactie doen aangevuld met een onbeperkt aantal vrije acties. De vijf hoofdacties zijn een krachtplaats ontdekken, je clan penning activeren (eenmalig per ronde), een kaart spelen (als ritueel, specialist of raadslid), een actieplaats benutten (met een heks of oudere) of één of meerdere katalysators op een ritueel bouwen. Bij rituelen en krachtplaatsen moet je beslissen of je deze op je buitenste cirkel (om grondstoffen te kunnen oogsten) of de binnenste cirkel (voor overwinningspunten) legt.

Na deze fase volgt de vechtfase die telkens begint op de noordse meren, vervolgens in de centrale bergen en eindigt op de zuiderse hellingen. Voor elk gevecht bepaal je in het geheim op je Mana schijf hoeveel Mana je inzet (maximum negen), daarna tel je dit aantal op bij je aanwezige heksen en ouderen op de locatie. Afhankelijk van dit aantal ontvang je gevechtsbeloningen en diegene die het hoogste aantal gevechtspunten heeft krijgt de krachtsteen van de locatie (de winnaar van de noordse meren wordt ook de startspeler in de volgende ronde. In de laatste fase worden de ‘einde ronde’ effecten geactiveerd en alles voorbereid voor de volgende ronde.

Je eindscore bestaat uit de overwinningspunten van je specialisten, je raadsleden met ‘einde spel’ effecten en je rituelen en krachtplaatsen van je binnenste cirkel (de juiste krachtsteen verdubbeld het aantal punten van een ritueel).

Onze ervaring

Evenfall is een magisch spel dat de multifunctionaliteit van de kaarten zeer goed benut. Je zal goed moeten plannen waarvoor en in welke volgorde je de kaarten zal gebruiken. Omdat het aantal actieplaatsen op het spelbord beperkt zijn ontstaat hier positieve interactie en het verkrijgen van krachtstenen kunnen je flink op weg helpen naar de eindzege. Wij prefereren de asymmetrische zijdes van de spelersborden omdat deze zeer goed gebalanceerd zijn en je strategische voordelen bieden. Met minder ervaren (of jongere) spelers kan je best met de identieke zijde spelen. Het spel bevat veel tekst,  een behoorlijke kennis van de Engelse taal is dus noodzakelijk.

Prehistory

Ontwerp Attila Szőgyi

Artiest Gyula Pozsgay, Attila Szőgyi

Aantal spelers 2 tot 4

Lengte 60 tot 120 minuten

Leeftijd 12+

Complexiteit Hoog

Uitgekomen 2018

Uitgever A-games (2018)

Taal Engels

Thema Wordt de meest succesvolle prehistorische stam

In een notendop

Het spel duurt vijf rondes (jaren) die opgedeeld zijn in 4 fases (seizoenen).  In de winter wordt het speelbord voorbereid voor het nieuwe jaar. In de lente ontvangen de spelers grondstoffen aan de hand van de positie van de weertegel op hun spelersbord. Deze grondstoffen kunnen om beurt worden gebruikt om één van de zes verschillende acties uit te voeren. Eén van de hiervoor gebruikte grondstoffen wordt op een lege plek bij de zuil van de actie gelegd. Er zijn slechts twee plaatsen per zuil dus elke actie kan slechts twee keer worden geactiveerd.

Nadat alle spelers hebben gepast worden in de zomer alle grondstoffen aan de voeten van de zuilen op de zuilen gelegd en worden dit actieblokjes (voor grondstoffen en actieblokjes worden dezelfde blokjes gebruikt, ze worden op verschillende plaatsen op het spelersbord gelegd om het onderscheid duidelijk te maken). In beurtvolgorde mag iedere speler de verzamelde actieblokjes van één zuil aan diens voorraad toevoegen. Nadien worden alle acties in een vaste volgorde geactiveerd en mogen de spelers in beurtvolgorde deze eenmaal uitvoeren.

De mogelijke acties zijn rotsschilderingen creëren, ceremonies geven, vissen, jagen, migratie en op de kaart bewegen. Op het einde van de zomer mogen de spelers kampen bouwen op de kaart.

Na de zomer van het vijfde jaar stopt het spel en ontvangt iedereen nog punten voor overgebleven ontwikkelingspunten, de gemaakte rotsschilderingen, de gevangen dieren en hun voetsporen, sets van verzamelde voedseltegels, hun positie rond de megalieten op de kaart (en de verzamelde megalieten) en volbrachte ceremoniekaarten.

Onze ervaring

Prehistory is een sterk thematisch spel dat erg vlot speelt. Er is onvoldoende tijd beschikbaar om alles te doen dus je zal je moeten specialiseren in enkele van de mogelijke acties, daardoor ontstaat er veel interactie omdat andere spelers zich in hetzelfde willen specialiseren en omdat er een beperking is in het aantal acties tijdens de lente. Ook het aan de voet van de zuil gelegde grondstofblokje (kleur) is belangrijk want dit beïnvloed de mogelijkheden van de zomer.

Op de kaart ontstaan andere vormen van interactie omdat hier extra dieren en voedsel is te vinden, de locaties waar kampen worden gebouwd is beperkt en de meerderheid rond de megalieten geven eindpunten. In tegenstelling tot het speelbord wordt deze kaart wel geschaald aan de hand van het aantal spelers.

Het spel is taalonafhankelijk en zeker toegankelijk voor minder ervaren spelers. Het is echter wel een kleine uitgave van een onbekende uitgever waardoor de beschikbaarheid zeer beperkt is.

Daitoshi

 

Ontwerp Dani Garcia

Artiest Marina Vidal

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 120 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Hoog

Uitgekomen 2024

Uitgever Devir (2024)

Taal Engels

Thema Gebruik de kracht van stroom om je fabriek uit te bouwen

In een notendop

In een beurt heb je steeds de keuze uit twee opties, een productie uitvoeren of een actie in de stad doen. Als je kiest voor productie dan mogen alle spelers elk van hun drie gebouwen tegen vergoeding van stoom laten produceren en gaan vooruit op het daarbij horende uitvindingspoor. De actieve speler activeert daarbij de verbeterde productie en mag per geactiveerd gebouw een pelgrim laten vooruitgaan op één van de vier wildernissporen.

Kies je voor de stadsactie dan beweeg je je magnaat voorruit op de ronde van districten (1 en 2 verplaatsingen zijn gratis, verder kost één stoom per stap) en plaats je hem op één van de drie actieplaatsen. De meest rechtse plaats is gratis maar dan mag je werkersfase niet uitvoeren. De middelste kost één stoom en mag je werkers gebruiken, de linkse plaats kost twee stoom en hierbij mag je voordien reeds geplaatste werkers verwijderen zodat je meer plaatsen voor werkers tot je beschikking hebt. Hierbij speelt de kleur van de werkers een belangrijke rol. Hierdoor verkrijg je grondstoffen of mag je voorruit gaan op verschillende sporen.

Nadien moet je exploiteren, hierbij verwijder je tegels op de wildernissporen zodat iedereen daar verder kan op evolueren. De verwijderde tegel(s) leg je op de daarbij horende locatie(s) op je spelersbord en ontvang je een beloning (werkers of verplaatsing op je stoommachine met kool of water en als deze verplaatsing naar het midden van het spoor is dan krijg je stoom).

Dan volgt de activatie van de gekozen actie. Er zijn vijf verschillende acties in Daitoshi. Deze zijn een nieuwe uitvinding voor je gebouwen ontvangen, een district vergroten, een district van elektriciteit voorzien, handel drijven met andere steden en bijdragen aan de mega-machine (deze actie kan je enkel gebruiken als je op het gemeentehal district eindigt waar je keuze uit alle acties hebt of als de mega-machine figuur naast het district staat met jouw magnaat).

Op het einde van je beurt kijk je of je geen conflicten hebt de Yōkai. Als je meer dan één van dezelfde wildernistegel in je bezit hebt moet dan word de daarbij horende tegel op je spelersbord naar de conflictzijde gedraaid (dit is altijd negatief).

Het speleinde wordt ingeluid als iemand de voorlaatste tegel op één van de wildernissporen neemt. Er wordt dan verder gespeeld tot iedereen evenveel beurten heeft gehad en er volgt nog een laatste ronde.

Daarna ontvang je nog overwinningspunten voor je voorruitgang op de wildernissporen naargelang hun specifieke condities (op het rivierspoor heeft ook een negatieve conditie) en voor je overgebleven grondstoffen en werkers.

Onze ervaring

Daitoshi is een behoorlijk complex spel met veel regels waardoor enkel spelexperten zich aangesproken voelen om zich hieraan te wagen. Eens dat je het spel speelt valt alles wel op zijn plaats en speelt her erg vlot. Omdat je veel fases met keuzes in je beurt hebt kan er downtime ontstaan voor de andere spelers, maar omdat je goed op voorhand moet plannen (lees veel nadenken) is dit niet echt een probleem. Het spel kan hierdoor wel lang duren. Het spel is taalonafhankelijk en gebruikt een duidelijke iconografie. Wederom een voltreffer van deze nog jonge ontwerper.

Keyflower

Ontwerp Sebastian Bleasdale, Richard Breese

Artiest Juliet Breese, Jo Breese, Gemma Tegelaers

Aantal spelers 2 tot 6

Lengte 90 tot 120 minuten

Leeftijd 12+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2012

Uitgever HUCH!, R&D Games (2017)

Taal Nederlands

Thema Bouw een welvarend dorp

In een notendop

Het spel duurt 4 rondes (seizoenen). Aan het begin van het spel beschikt elke speler over een thuis tegel en acht werkers. Tijdens je beurt kan je één of meer werkers op twee verschillende manieren inzetten. Ofwel bied je op een tegel uit het gemeenschappelijke aanbod, ofwel gebruik je de actie van een tegel. Hierbij moet je steeds één werker meer gebruiken dan het grootste aantal dat er reeds staat van een andere speler en deze werkers moeten altijd dezelfde kleur hebben.

Overbied je een andere speler dan ontvangt deze zijn werkers terug, als je een tegel gebruikt dan blijven de maximum zes werkers daar staan tot het seizoeneinde waarna ze terug naar de zak gaan (bij de tegels uit het aanbod) of naar de eigenaar van de tegel. Geproduceerde goederen komen op de tegel zelf te liggen (gebruik je niet je eigen tegel dan leg je deze op je thuistegel) en moeten worden getransporteerd via een weg naar de tegel waar ze nodig zijn voor de opwaardering van die tegel.

Op het einde van een seizoen ontvang je de tegels waarop je het meeste hebt geboden, dan wordt de beurtvolgorde aangepast naargelang het bod op deze beurtvolgordetegels en kies je een boot met daarop werkers voor het volgende seizoen. 

Op het einde van het spel ontvang je overwinningspunten voor je tegels, je voorraad goud en je overgebleven werkers, grondstoffen en vaardigheidstegels indien je ze aan een tegel toewijst. De speler met de meeste punten is de winnaar.

Onze ervaring

Wij zijn zelden fan van bieden, in dit spel echter wordt dit mechanisme echter vernuftig gebruikt. Als je overboden wordt krijg je je werkers terug en kan je ze opnieuw ergens inzetten en hoewel je persoonlijke voorraad werkers geheim is voor andere spelers kan je goed inschatten hoeveel werkers je moet gebruiken om een tegel te winnen. Hiervoor zijn ook de niet tot de algemene voorraad behorende groene werkers interessant (als ze in het spel voorkomen, wat bij een spel met twee spelers niet altijd het geval is).

Het betreft hier een meertalige versie van het spel met ook een Nederlandstalige uitleg, deze is echter betrekkelijk waardeloos want hij bevat fouten tegen de spelregels dus lees je voor de zekerheid de regels ook even in een andere taal.

Keyflower is terecht een spelklassieker en verdient een plaats in elke verzameling.

Amritsar The Golden Temple

 

Ontwerp David Heras

Artiest Guillaume Berthoumieu

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 60 tot 120 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2023

Uitgever Ludonova (2023)

Taal Engels

Thema Draag jouw steentje bij aan de bouw van de gouden tempel

In een notendop

Amritsar wordt gespeeld over drie tijdperken, elk bestaande uit vier rondes waarin iedereen één keer aan de beurt komt. In een beurt mag je als eerste je olifant verplaatsen, als je hierbij voorbij de Maharajah fiche gaat verlies je overwinningspunten. Nadien moet je werkers verplaatsen uit één van de vier districten die uit twee secties bestaan. Je neemt alle werkers uit de gekozen sectie waarvan je er telkens één zet in de volgende sectie, de laatst geplaatste werker is de actieve. Je hebt keuze uit de drie actietegels in het district voor je hoofdacties. Indien de kleur van de werker overeenkomt met de kleur van de tegel mag je secundaire actie uitvoeren. Als je actieve werker eindigt in hetzelfde district als je olifant dan mag je nog een hoofdactie uitvoeren van een tegel in het district of een ontgrendelde Mahout actie op je spelersbord. Als laatste mag je je olifant nogmaals verplaatsen als je dit hebt vrijgemaakt.

Aan het einde van je beurt krijgen de andere spelers de kans om een eigen Mahout actie uit te voeren als de kleur van de actieve werker overeenkomt met de kleur van deze werker.

Op het einde van elk tijdperk ontvangen de spelers overwinningspunten voor de meerderheid aan donaties in de districten en je moet belasting betalen. Na het einde van het spel ontvang je nog overwinningspunten voor je vooruitgang op de kennissporen en de geheime einddoelen op je spelersbord.

Onze ervaring

Dit spel maakt gebruik van het mancala mechanisme, één van onze favoriete mechanismes die naar onze mening veel te weinig in spellen wordt gebruikt . Dit zorgt ervoor dat het bijzonder moeilijk om op voorhand te plannen omdat na elke beurt de mogelijkheden compleet veranderen. Hierdoor kan wat downtime ontstaan omdat acties die je wil doen ineens niet meer mogelijk zijn. Het is ook de bron voor heel wat interactie want je wilt geen cadeautjes uitdelen aan andere spelers en de meerderheid in de districten veroveren. Het spel bevat prachtige componenten (vooral de grote olifanten) en duidelijke iconografie. Sinds 2024 is er ook een Nederlandstalige versie beschikbaar.

Orléans

Ontwerp Reiner Stockhausen

Artiest Klemens Frans

Aantal spelers 2 tot 4

Lengte 90 minuten

Leeftijd 12+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2014

Uitgever White Goblin Games (2016)

Taal Nederlands

Thema Vergaar macht in het middeleeuwse Orléans

In een notendop

Een spel duurt 18 rondes die elk uit zeven fasen bestaan. Eerst wordt de bovenste zandlopertegel omgedraaid. Deze bevat de gebeurtenis die in de ronde van kracht is. Daarna wordt er gekeken wie de meeste en minste landbouwers heeft, hiervoor kan je één muntstuk winnen of verliezen. In de derde fase trekken de spelers volgelingen uit hun zak, hoeveel wordt bepaald door hun positie op het ridderspoor. Dan plannen de spelers hun acties door hun volgelingen te plaatsten op hun spelersbord en uitbreidingen (een monnik kan daarbij als joker worden gebruikt). De acties op het spelersbord zijn de boerderij, het dorp (drie mogelijke acties: schipper, vakman of handelaar), de universiteit, het kasteel, het klooster, het schip, de wagen, de gildehal, het scriptorium en de gemeentehal. Op het moment dat alle spelers hun planning hebben uitgevoerd mag iedere speler om beurt één van deze acties uitvoeren. In de zesde fase wordt de gebeurtenis behandeld en als laatste wordt de startspelerfiche naar links doorgegeven. Na de laatste ronde ontvangen de spelers overwinningspunten voor hun geld, overgebleven goederen en het aantal handelshuizen vermenigvuldigd met hun verkregen inwoners.

Onze ervaring

Dit spel heeft alle componenten om het te betitelen als een topper. Het bevat spanning , interactie, race elementen en nog meer. Omdat iedereen uitgezonderd de actiefase alles tegelijkertijd doet is er niet veel downtime en gaan de rondes snel voorruit. Hoewel dat de hoeveelheid aan mogelijkheden in het begin wat overweldigend kan zijn, is het leren ervan niet zo moeilijk en zal dit spel ook de minder ervaren speler kunnen bekoren. 

Tawantinsuyu: The Inca Empire

Ontwerp Dávid Turczi

Artiest Michał Długaj, Jakub Fajtanowski, Jakub Skop, Zbigniew Umgelter, Aleksander Zawada

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 60 tot 120 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Hoog

Uitgekomen 2020

Uitgever Board & Dice (2020)

Taal Engels

Thema Win vanaf de Coricancha Tempel roem en glorie

In een notendop

In een beurt heb je keuze uit twee verschillende opties. De eerste is een werker plaatsen op het speelbord en daarvoor de juiste Godkaart of een goud inleveren. Er zijn 5 verschillende types werkers, elk met een andere eigenschap, en naargelang de positie van je hogepriester op de Coricancha en het gekozen terras zal je voedsel (aardappelen of mais) moeten betalen voor de plaatsing. Dan voer je één of meerdere van de drie acties uit die bij deze locatie horen, het aantal is afhankelijk van het type werker en aangrenzende werkers. De mogelijke acties zijn grondstoffen verzamelen, een trap op de piramide bouwen, een gebouw construeren, een standbeeld oprichten, weefsels kopen en deze aan een tapijt toevoegen, de beloningen van je tapijten ontvangen, een legerkaart aan je hand toevoegen (twee trekken en één houden) en één van je productiegebouwen activeren. Bij de tweede optie plaats je geen werker maar doe je twee verschillende secundaire acties uit een keuze van vier. De belangrijkste hiervan is je hogepriester op de Coricancha één of twee stappen voortzetten. Naargelang op welke van de vijf posities deze eindigt doen alle spelers de bijhorende actie. Dit zijn aanbidding  of offeren om op het tempelspoor vooruit te gaan, verovering, gebouwen laten produceren en deze gebouwen terug activeren. De andere secundaire acties zijn twee Godkaarten nemen, een legerkaart nemen en een werker nemen van een nomaden locatie. Aan het einde van je beurt mag je één werker kopen van de dorpsrij. Is deze dorpsrij leeg dan volgt er een festival waarbij je de beloningen van je tapijten ontvangt, punten voor de veroverde gebieden (enkel de meerderheid), punten en beloningen voor je locatie op het tempelspoor en voor elke Godkaart in je hand hebt moet je twee aardappelen betalen (kan je dit niet dan verlies je punten). Na het eerste en tweede festival ontvang je ook Godkaarten die je mag afgeven voor de beloningen. Na het derde festival is het spel ten einde en ontvang je nog punten voor de lengte van je tapijten, de bovenste stappen van het tempelspoor, actieve gebouwen en één punt voor elke overgebleven Godkaart, legerkaart, werker en goud.

Onze ervaring

Tawantinsuyu is een bijzonder complex spel dat enkel de ervaren speler zal aanspreken. Door de redelijk grote hoeveelheid aan regels zal ook de uitleg ervan enige tijd in beslag nemen. De spelershulp is echter zeer goed zodat je niet telkens je vraag zal in de handleiding zal moeten opzoeken. Er is interactie aanwezig op het spelersbord want de geplaatste werkers blijven er staan tot het einde van het spel (tenzij je de eigenschap van een strijder gebruikt). Door de vele opties waaruit je moet kiezen kunnen beurten enige tijd duren, de totale speeltijd kan dus redelijk lang zijn. Het thema is minder belangrijk en artistiek is het allemaal wat sober, in dit spel primeren de soms unieke mechanismes, wat er toe geleid heeft dat dit spel niet de aandacht heeft gekregen die het zeker verdient.

Clans of Caledonia

Ontwerp Juma Al-JouJou

Artiest Klemens Franz

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 30 tot 120 minuten

Leeftijd 12+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2017

Uitgever Karma Games (2017)

Taal Engels

Thema Wordt een welvarende clan in Schotland

In een notendop

In Clans of Caledonia speel je vijf rondes die bestaan uit vier fasen. Eerst is er een voorbereidende fase waarin de vorige scoretegel wordt omgedraaid, er nieuwe contracten worden toegevoegd aan het export bord en je je handelaars terug neemt. Deze wordt gevolgd door de actiefase waarin spelers om de beurt een actie uitvoeren. Er zijn acht verschillende acties waaruit je kan kiezen. Deze zijn handelen, een export contract nemen, uitbreiden, je scheepsspoor verbeteren, een technologie verbeteren, een handelaar inhuren, een export contract vervullen en passen. Als iedereen gepast heeft volgt de productiefase waarin iedereen zijn inkomen ontvangt en de eenheden op het speelbord basisgoederen produceert (wol, melk en graan). Als je over de geschikte industrieën beschikt kan je deze basisgoederen verwerken (kaas, brood en whisky). In de laatste fase kan je roem scoren aan de hand van de scoretegel. 

Op het einde van het spel ontvang je overwinningspunten voor je positie op het roemspoor, je overgebleven basis en verwerkte goederen, je geld, je hop op de contracten, de katoen/tabak/suikerriet op je contracten naargelang de zeldzaamheid ervan, het meeste vervulde contracten (eerste en tweede plaats) en het meeste aantal aaneengesloten vestigingen die bereikbaar zijn met een schip (eerste, tweede en derde plaats, bij twee spelers scoort alleen de eerste).

Onze ervaring

Er zijn acht verschillende clans in dit spel elk met een andere eigenschap, je zal dus je strategie zo moeten kiezen dat je van die eigenschap het meeste gebruik maakt. Er is veel interactie op het speelbord omdat de locaties erop gewild zijn en je steeds bezig bent om ze verbonden te houden, ook krijg een bonus wanneer je bouwt naast een locatie van een andere speler. Het markt bord is thematisch zeer goed want na het kopen of verkopen van goederen gaat de prijs ervan omhoog of omlaag. Je zal je geld dus zeer goed moeten beheren. Het spel beschikt over een zeer duidelijke iconografie. Een aanrader voor de gevorderde speler die in economische spellen geïnteresseerd is.

Blackout Hong Kong

Ontwerp Alexander Pfister

Artiest Chris Quilliams

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 75 tot 150 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2018

Uitgever eggertspiele (2019)

Taal Engels

Thema Red Hong Kong na een complete blackout

In een notendop

Een ronde in dit spel bestaat uit 8 fasen die door een markeerder door de startspeler op diens spelersbord worden aangegeven. In de eerste fase worden de drie gekleurde (rood, geel en blauw) dobbelstenen door de startspeler geworpen, deze tonen de aanwezige grondstoffen van die ronde. Daarna kiest iedereen kaarten (vrijwilligers en specialisten) om in de sleuven onder het spelersbord te leggen (aan het begin van het spel drie, die kan worden uitgebreid tot vier).

In de tweede fase activeer je je gekozen vrijwilligers en specialisten. Vrijwilligers bezorgen je grondstoffen (kleuren van de dobbelstenen), indien je andere grondstoffen wil dan diegene die beschikbaar zijn dan kan je transportfiches gebruiken. Specialisten geven je speciale acties.

In de derde fase kijk je of je objectieven hebt verwezenlijkt in het gebied op je spelersbord. Deze kaarten kunnen nieuwe handkaarten of doelkaarten zijn. Bij het verwezenlijken van deze kaarten kan je blokjes op de kaart van het speelbord plaatsen. Gedeeltelijk of volledig behaalde doelkaarten komen boven je spelersbord en geven je verschillende dingen als ze worden geactiveerd.

In de vierde fase kan je scouten, je kiest een gebied op het spelersbord waar je aanwezig bent en kijkt naar de scout tegels. Als je er één wil doen moet je een team samenstellen met handkaarten en het aantal zoekiconen optellen (dit moet minstens even veel zijn als op de tegel aangegeven). Je ontvangt de beloning en legt deze open in je speelgebied of als je er al één had met dezelfde beloning dan leg je hem gesloten en wordt dit een extra zoekicoon. Dan leg je een willekeurige kaart uit je team in je hospitaal. Deze kaart blijft daar liggen tot je met de actie van de dokter deze geneest.

In de vijfde fase kies je nieuwe objectieven uit een aanbod van maximum 9 kaarten (in drie rijen). Deze kaarten worden goedkoper als er minder in een rij liggen en worden aangevuld met drie als de rij leeg is.

In de zesde fase wordt er opgeruimd, in elke rij met objectieven wordt de laatste kaart verwijderd. Je moet al je eten en water omzetten in geld (water eventueel ook in zoekfiches). Daarna kan je indien gewenst objectieven van je spelersbord verwijderen om weer plaats voor andere te maken.

De zevende fase speelt zich af of het speelbord. Indien één of meerdere spelers een gebied volledig omsingeld hebben dan mogen ze een van hun huizen hierin zetten en maken ze daarbij een nieuwe te activeren beloning vrij. Daarna krijgt iedereen punten voor hun aanwezigheid in dit gebied.

In de laatste fase mag je je gespeelde kaarten uit de sleuven onder je spelersbord terug op hand nemen als je aantal handkaarten tussen geen en vier was (kan verbeterd worden tot zes). Je neemt die van de sleuf met de meeste kaarten en daarna activeer je al je beloningen (doelkaarten en vrijgemaakte op je spelersbord).

Het spel is bijna ten einde als de trekstapel met objectieven leeg is (hoeveel is afhankelijk van het aantal spelers). De ronde wordt dan uitgespeeld en er volgt nog een finale ronde. Daarna is de eindtelling waar je nog punten scoort met overgebleven grondstoffen en geld, het aantal open scout tegels en de punten op je beschikbare kaarten (in je hand en de sleuven). 

Onze ervaring

Blackout Hong Kong is een verborgen parel in het grote aanbod van bordspellen. Hoewel Pfister een beroemd ontwerper is, zijn spel Brass Birmingham staat al geruime tijd op de eerste plaats in de BGG ranking, bleef dit spel onder de radar. Zij die het spel al mochten ervaren weten dat dit zeer onterecht is. De rondes gaan in een strak tempo voorbij dankzij de duidelijke regels en de gebruikte iconen (er is geen tekst in dit spel). Het thema is ondergeschikt aan de spelmechanismen maar dat stoort helemaal niet. Het spel kan zowel éénmalig als in een campagne met vijf hoofstukken worden gespeeld. 
 

Zapotec

Ontwerp Fabio Lopiano

Artiest Zbigniew Umgelter, Aleksander Zawada

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 60 tot 75 minuten

Leeftijd 12+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2022

Uitgever Board&Dice (2022)

Taal Engels

Thema Draag bij aan de welvaart van de Zapotec

In een notendop

Een spel bestaat uit vijf rondes die bestaan uit twee fases. Elke speler komt een keer per ronde aan de beurt. In de eerste fase kiezen alle spelers tegelijkertijd een kaart uit hun hand. Deze kaart bepaald welke rij of kolom op het spelersbord wordt geactiveerd voor de inkomsten, ook staat in het midden van deze kaart een pictogram dat bepaalt op welke velden van het speelbord je tijdens je beurt mag bouwen. Als laatste zijn alle kaarten genummerd die de beurtvolgorde bepalen.

In de tweede fase ontvang je je inkomsten en mag je acties uitvoeren. Eerst mag je hoofdacties doen, de mogelijke acties zijn de handelsactie (je koopt een tegel die je een éénmalig of één keer per ronde een voordeel geeft), offeren om vooruit te gaan op het bijhorende spoor en de bonus ontvangen, een deel van een piramide bouwen en een ritueel uitvoeren (deze geven bonuspunten aan het einde van het spel, maar je moet wel bijdragen aan een piramide alvorens dat je deze actie mag kiezen). Nadien volgen de bouwacties, je kan je gebouwen op het speelbord zetten mits betaling van de juiste grondstoffen en enkel in overeenstemming met je gekozen kaart (je neemt hierbij de tegel van het bord en voegt deze toe aan je inkomstenrooster) of je paleis bouwen (zelfde regels als de gebouwen alleen telt het paleis voor twee gebouwen tijdens het scoren). Na het bouwen scoor je twee punten voor elk gebouw dat aan het pictogram van de doelkaart in het midden van het bord voldoet. Tenslotte kies je een nieuwe kaart uit het aanbod (gelijk aan het aantal spelers plus één).

Op het einde van de ronde wordt de overgebleven kaart de nieuwe doelkaart voor de volgende ronde en legt iedereen zijn gebruikte kaart van deze ronde terug in het aanbod waarna er één nieuwe kaart wordt toegevoegd.

Na vijf rondes ontvang je nog overwinningspunten voor de vooruitgang op het offerspoor, de ritueelkaarten en de piramides.

Onze ervaring

Hoewel je slechts vijf keer aan bod komt tijdens Zapotec, is het een spel met een groots gevoel. Het is immens belangrijk je beurt goed te plannen door de juiste kaart te kiezen en dan je inkomsten zo efficiënt mogelijk te gebruiken. Daardoor kan er wel wat downtime ontstaan. Zowel de eerste speler als de laatste speler in een ronde hebben een klein voordeel, de eerste omdat er meer bouwplaatsen nog beschikbaar zijn en de laatste omdat die een beetje kan bepalen welke doelkaart er in de volgende ronde zal worden gebruikt. Elk kaartonderdeel is dus zeer belangrijk en een foute keuze zal worden afgestraft. De iconen en handleiding zijn zeer duidelijk en het spel is taalonafhankelijk.
 

Brood & Bier

 

Ontwerp Scott Almes

Artiest Michael Menzel

Aantal spelers 2

Lengte 30 tot 45 minuten

Leeftijd 10+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2022

Uitgever 999 Games (2022)

Taal Nederlands

Thema Floreer in de traditie van bierbrouwen en brood bakken

In een notendop

Dit twee speler spel speelt zich af gedurende een periode van zes jaar (rondes). Daarbij wisselen vruchtbare en droge jaren elkaar af. Elk jaar bestaat uit 4 fasen, deze zijn echter verschillend in de vruchtbare en droge jaren. In de zaaifase komen er nieuwe ingrediënten op de gemeenschappelijke akkers, veel in een vruchtbaar jaar en weinig in een droog jaar. Daarna volgt de kaartenfase, in een vruchtbaar jaar ontvang je vijf kaarten en in een droog jaar neem je de oogstkaarten weer op hand en vul je aan tot vijf kaarten. Tijdens de actiefase speel je om beurt tot je al je handkaarten hebt gebruikt. In de vruchtbare jaren worden de handkaarten na de beurt van de tweede speler geruild. In de droge jaren kan je tijdens je beurt een kaart ruilen met een gemeenschappelijk aanbod van drie kaarten, mits je deze speelt.

Je kan een kaart op drie verschillende manieren gebruiken. Als je kiest om te oogsten, is enkel het bovenste deel van de kaart van toepassing, je vormt met deze kaarten een oogstrij en de laatst gespeelde kaart geeft aan welke ingrediënten je van de akkers kan oogsten, de hoeveelheid die je daarvan kan oogsten wordt bepaald door de aantallen in je oogstrij. Deze ingrediënten worden in je opslaglocaties bewaard (je mag reeds opgeslagen ingrediënten ruilen). Ingrediënten waar je geen plaats voor hebt moet je aan de andere speler aanbieden, deze heeft de keuze om ze te accepteren of niet, maar mag niet ruilen met zijn opgeslagen ingrediënten. Het middelste deel van de kaart is voor productie en verkoop, je betaalt de afgebeelde ingrediënten en legt deze naargelang het type gesloten op je brouwerij of bakkerij (op elk daarvan mag ten hoogste één kaart worden gelegd). De derde actie is uitbouw en schoonmaak. Je schuift de gekozen kaart onder je spelersbord bij het juiste symbool en zorgt ervoor dat enkel het onderste deel van de kaart zichtbaar is waarna je beschikt over het permanente voordeel. Na deze uitbouw verwijder je de kaarten die op de brouwerij en bakkerij liggen en leg je deze gedekt naast je spelersbord.  

De laatste fase noemt de molenfase, iedereen telt zijn opgeslagen ingrediënten en diegene met het kleinste aantal ontvangt de windmolen (startspeler), bij gelijke stand wordt de windmolen doorgegeven. Ook wordt het volgende jaar voorbereid. 

Aan het einde van het spel telt iedereen het aantal munten op zowel het verkochte brood als het bier (eventueel aangevuld met effecten van uitbouwkaarten). Het laagste van deze twee aantallen is je eindscore.

Onze ervaring

Plannen en balanceren zijn de grootste uitdagingen in dit spel. De regels zijn eenvoudig en snel uitgelegd maar de complexiteit zit in het spelen zelf. Je wordt regelmatig geconfronteerd met schaarste en te gulzig zijn wordt afgestraft. Er is veel interactie tussen de spelers, want het kan wijs zijn om ervoor te zorgen dat je tegenstander bepaalde kaarten of ingrediënten niet meer tot diens beschikking krijgt. De vormgeving en implementatie van het thema zijn bijzonder goed. Brood & Bier is een grotere uitdaging dan wat op het eerste zicht lijkt en biedt enorm veel intens speelplezier.

Men Nefer

 

Ontwerp Germán P. Millán

Artiest Laura Bevon

Aantal spelers1 tot 4

Lengte 60 tot 120 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Hoog

Uitgekomen 2024

Uitgever Ludonova (2024)

Taal Engels

Thema Ontwikkel mee aan de hoofdstad van het oude Egypte

In een notendop

Men Nefer wordt gespeeld over een periode van drie tijdperken (rondes), elk verdeeld in drie seizoenen (fases).

In de eerste fase (niet in de eerste ronde), de zondvloed, ontvang je inkomsten en wordt het speelbord klaargemaakt voor de tweede fase.

In deze fase, het zaaien, voer je je acties uit. De startspeler begint en iedereen voert om de beurt één actie uit totdat iedereen alle acties heeft uitgevoerd. Je hebt keuze uit drie acties die je allemaal drie keer uitvoert. De eerste actie die je kan kiezen is een bezoek aan het Huis van Leven, dit bestaat uit vijf verschillende delen (de Piramides, de Necropolis, de Tempel, de Obelisk, de Nijl en de Sfinxen) waar je één van je drie leerlingen (werkers) kan plaatsen aan de kant van de zon. Indien er reeds andere leerlingen aanwezig zijn, moet je voedsel betalen. Nadien activeer je de actietablet op je spelersbord die verbonden was met de leerling en je legt die op een aflegstapel. De tweede actie is de specialisatie in een Levenshuis, hiervoor verplaats je een leerling van de zonnekant naar de maankant van het huis (wederom tegen eventuele betaling van voedsel). Dan verplaats je je scarabee één stap verder op het bijhorende spoor en mag je één van de onderliggende acties uitvoeren. De derde actiemogelijkheid is het nemen van een actietablet uit het aanbod en naargelang waar je deze neemt kan je kiezen uit één van de bijhorende actiemogelijkheden.

In de laatste fase van elke ronde, de oogstfase, ontvang of verlies je overwinningspunten voor de vijf verschillende score-aspecten.

Onze ervaring

Elke speler beschikt over maar liefst 16 verschillende spelonderdelen die aan het begin van het spel op het speelbord en het persoonlijke spelersbord worden gezet, samen met alle gezamenlijke onderdelen. Daarom heeft dit spel een meer dan gemiddelde setup-duur. Ook het spelen vergt een beetje geduld, het is immers belangrijk de juiste huizen te kiezen om zoveel mogelijk te scoren en er zijn veel combo’s mogelijk, dus er is zeker wat downtime tussen je beurten. Dit alles wordt ruimschoots goedgemaakt met het fantastische spelplezier dat Men Nefer je geeft. Het Egyptische thema is goed weergegeven en de componenten zijn van een hoge kwaliteit (enkel de boten zijn schadegevoelig). De spelregels en de gebruikte iconografie zijn zeer duidelijk. Het spel is taalonafhankelijk. Dit is zeker één van de betere experten spellen van dit jaar.

Imperium: Horizons

Ontwerp Nigel Buckle & Dávid Turczi
Artiest Mihajlo Dimitrievski

Aantal spelers 1 tot 4

Speelduur 40 tot 160 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Hoog

Uitgekomen 2024

Uitgever Osprey Games (2024)

Taal Engels

Thema Strijd om de grootste civilisatie te worden

In een notendop

Aan het begin van het spel kiest iedereen een natie en neemt de bijhorende kaarten. Deze bestaan uit je krachtkaart, je startkaarten, je natiekaarten met een toetredingskaart en je ontwikkelingskaarten. Daarbovenop krijg je nog een staatskaart en als je met de optionele handelsroutes speelt ook een koopmanskaart (voor enkele naties is het verplicht met deze variant te spelen).

Er is een gemeenschappelijk aanbod van regiokaarten, roemkaarten, oproerkaarten, stamkaarten, geciviliseerde en ongeciviliseerde kaarten. Iedereen begint met 3 actiefiches en 5 uitputtingsfiches die je iedere beurt kan inzetten om kaarten te spelen en reeds gespeelde kaarten te gebruiken. Het belangrijkste spelmechanisme is deck building, je trekt vijf kaarten op hand van je trekstapel en speelt er daar enkele van, nadien gaan er enkele daarvan naar je aflegstapel (met eventueel handkaarten die je niet wil bijhouden voor een volgende beurt). Is je trekstapel leeg dan komt er een kaart bij (eerst alle natiekaarten en de toetredingskaart, daarna ontwikkelingskaarten) en wordt de aflegstapel geschud. Ook naargelang de tekst van de gespeelde of geactiveerde (uitgeputte) kaarten, kan je kaarten bijkrijgen uit het gemeenschappelijk aanbod. Dit alles doe je tijdens het merendeel van je beurten, je kan echter ook alleen een kaart nemen uit het aanbod of al de oproerkaarten uit je hand afleggen om negatieve punten aan het einde van het spel te vermijden. Het spel bevat ook verschillende grondstoffen die je voor verschillende dingen nodig hebt. Na elke ronde is er een zonnewende waarbij kaarten met deze eigenschap worden geactiveerd.

Het spel gaat zo verder tot er aan één van de vier eindvoorwaarden wordt voldaan. Als de oproerstapel leeg is, stopt het spel onmiddellijk en is diegene met het minste oproer de winnaar, anders wordt na het aankondigen van het einde nog de ronde uitgespeeld en volgt er nog één laatste ronde. Om de winnaar te bepalen worden de overwinningspunten van alle kaarten opgeteld, aangevuld met de vooruitgangfiches die je tijdens het spel hebt verzameld.

Onze ervaring

Dit spel is een droomspel voor de doorwinterde expert speler. De handleiding bevat maar liefst 52 pagina's (2 kolommen met een klein lettertype), waarvan je toch bijna de helft moet lezen om het spel te kunnen spelen. Zo bevat het ook een lexicon met maar liefst 35 trefwoorden die essentieel zijn om de kaarten te begrijpen.

Indien je reeds vertrouwd bent met één van de twee voorgangers Imperium: Classics of Imperium: Legends, dan zijn het enkel de handelsroutes die je onder de knie moet krijgen. Bij dit spel zitten ook 49 vervangkaarten om deze voorgangers compatibel met dit spel te maken, zodat je keuze hebt uit maar liefst 30 verschillende naties (als je alle spellen bezit).

Een beurt kan soms lang duren omdat je veel keuzes hebt en het ook belangrijk kan zijn in welke volgorde je kaarten speelt en activeert. Daardoor kent dit spel veel downtime en is de tijd op de doos nogal optimistisch. Een spel met twee spelers kan tot een uur of vier duren, zeker als je de handelsroutes toevoegt (en dat zal je meestal ook doen), dus een spel met drie of vier spelers is een enorme uitdaging. Een zeer goede kennis van Engels is noodzakelijk. 

Sand

 

Ontwerp Ariel Di Costanzo, Javier Pelizzari

Artiest Mado Peña, Ernest Sala

Aantal spelers 1 tot 4

Speelduur 120 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2024

Uitgever Devir (2024)

Taal Engels

Thema Transporteer goederen in de woestijn

In een notendop

Sand wordt gespeeld in zes rondes (vijf met vier spelers) en elke ronde bestaat uit 3 fases zijnde ochtend, middag en nacht. Iedereen heeft 4 verschillende actietokens (blauw, rood, wit en zwart) die in elke fase kunnen worden ingezet op de nog beschikbare actieplaatsen op je spelersbord. Naargelang de kleur, heb je verschillende acties die je kan uitvoeren. De actiewaarde wordt bepaald door dobbelstenen in dezelfde kleur, die aan het begin van elke ronde door de startspeler worden geworpen. De mogelijke acties zijn verplaatsing (hiervoor is enkel de waarde belangrijk), een goed laden (enkel de kleur is van toepassing, dus een blauwe token voor een blauw goed enz.), goederen leveren (geen actietoken nodig), je worm verzorgen (blauwe token en waarde voor hydratatie, rode token en waarde voor voedsel, witte en zwarte token samen en de hoogste waarde van de twee bijhorende dobbelstenen voor gezondheid), bidden (witte token en waarde, hiermee kan je de waarde van een dobbelsteen virtueel verhogen), prestige (zwarte token en waarde, hiermee verhoog je de waarde van verkochte goederen), een song componeren (met elke actietoken, die ook de waarde van je goederen verhoogt) en de speciale actie van de volgelingen (acolieten) waarmee je goederen in je tent kan laten leveren tegen betaling en met de actietoken van de juiste kleur. Vanaf het moment dat je worm een goed draagt van een bepaalde kleur is de actietoken van dezelfde kleur geblokkeerd en pas terug beschikbaar wanneer het goed wordt verkocht in een kamp of stad. Na verkoop worden de goederen op je spelersbord bewaard waar ze nog andere beloningen geven of dingen beschikbaar maken.

Iedereen beschikt over een woestijnreiziger die een bepaalde spelregel verbeterd en vier vrij te maken compagnons die acties verbeteren of beschikbaar maken. Op het einde van elke ronde heb je keuze uit een missiekaart die ofwel een eenmalige beloning of mogelijk inkomen aan het einde van het spel oplevert. De persoon die op het einde het meeste geld heeft verdiend is de winnaar. 

Onze ervaring

Laat ons positief beginnen, dit spel heeft zeer mooi artwork en het transport element staat echt centraal. Sand is het eerste spelontwerp van dit Zuid-Amerikaanse duo en dat voel je. Het spel heeft een overvloed aan regels die nogal chaotisch in de handleiding zijn verdeeld (bijvoorbeeld je krijgt de verschillende acties op pagina negen en je moet dan nog zeventien pagina's verder lezen alvorens ze worden uitgelegd).

Je worm verplaatsen kost zeker in het begin enorm veel grondstoffen en omdat er tussen de kampen en steden telkens nutteloze oases liggen, gebeurt het dikwijls dat je niet op de juiste plaatsen kan geraken om de voor jou geschikte goederen te laden. Goederen komen willekeurig op het bord, dus er is een veel te grote geluksfactor in dit spel. Ook het aantal beschikbare goederen is elk spel hetzelfde, met twee spelers is dit meestal voldoende, met vier spelers is dit verre van voldoende, zeker als je als laatste aan de beurt bent.

Vanaf dat je Shaman beschikbaar is, kan je met de acolieten actie goederen in je tent laten leveren en is het gewoon een kwestie van ervoor te zorgen dat je je tent in een voor jou gunstig kamp zet, daar met je worm naartoe gaat en dan deze actie zoveel als mogelijk herhaald en als je het geluk hebt dat je Sonett als woestijnreiziger hebt, dan kan je de goederen nog omvormen om zo gigantisch veel geld te verdienen.

Het spel heeft enorm veel downtime omdat je telkens geconfronteerd wordt met tekorten die je dan moet oplossen met ongunstige keuzes.

Red Outpost

 

Ontwerp Raman Hryhoryk

Artiest Irina Pechenkina & Maxim Suleimanov

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 30 tot 60 minuten

Leeftijd 10+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2019

Uitgever Happy Meeple Games, Lifestyle Boardgames (2021)

Taal Nederlands

Thema Werken in een commune

In een notendop

Je tracht de leider te worden van een buitenaardse communistische nederzetting door de zes verschillende arbeiders slim in te zetten. Het spel duurt twee dagen die verdeeld zijn in een ochtend, voormiddag, lunchpauze, namiddag en avond. Op het speelbord zijn twaalf locaties waar je de arbeiders kan plaatsen, waarvan enkele geblokkeerd zijn gedurende sommige fases van de dag. In je beurt verplaats je een arbeider naar een andere locatie en werk je zijn humeur bij want niet iedereen doet elke job even graag. Dit wordt gedaan met één arbeider per speler of met alle arbeiders naargelang welke fase van de dag het is. Met invloedschijven wordt er bijgehouden wie welke arbeider heeft ingezet.

Bij elke locatie hoort een andere actie, zo kan je gemeenschappelijke grondstoffen produceren en indien er voldoende geproduceerd zijn, deze verkopen voor overwinningspunten (je gaat door de productie ook vooruit op het productiewiel waar je na een volledige omwenteling twee punten en een kristal krijgt). Op andere locaties kan je het humeur van de arbeiders beïnvloeden, invloedfiches verplaatsen en je kristallen gebruiken of inleveren voor mogelijke eindoverwinningspunten. Aan het einde van een dag kan je punten winnen of verliezen voor de meerderheid van je invloedschijven bij de arbeiders en nadien wordt alles gereset voor de volgende dag. Op het einde van de tweede dag scoort de meerderheid van de ingeleverde kristallen nog extra punten en ontvang je één punt voor elke twee kristallen nog in je bezit.

Onze ervaring

Red Outpost is een aparte speelervaring. Het thema is bijzonder goed geïmplementeerd door het nagenoeg ontbreken van privé-eigendommen. Elke beurt is het wikken en wegen welke arbeider je verplaatst en welke activiteit je deze laat uitvoeren want andere spelers kunnen van jouw werk profiteren. Daardoor is de interactie in dit spel enorm groot wat soms kleine frustraties kan opleveren, iets wat niet door iedereen gesmaakt wordt. Heb je hier geen problemen mee, dan is dit spel een excellente keuze om een uurtje mee te vullen. Wij raden aan om te spelen inclusief de speciale kaarten want dan ontvangt iedereen aan het begin van het spel een unieke arbeiderskaart en locatiekaart die je extra voordelen oplevert en het spel asymmetrischer maakt.

Wyrmspan

 

Ontwerp Connie Vogelman

Artiest Clémentine Campardou

Aantal spelers 1 tot 5

Lengte 90 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Gemiddeld

Uitgekomen 2024

Uitgever Stonemaier Games (2024)

Taal Engels

Thema Graaf een labyrint en vul het met verschillende draken

In een notendop

Wyrmspan wordt gespeeld over vier ronden. In je beurt heb je keuze uit de drie mogelijke acties 'Graven', 'Verleiden' en 'Verkennen'. Met graven breid je één van je drie grotten uit tegen betaling van één munt en bij diepere uitgravingen ook eieren. Dit bezorgt je plaats voor je draken en je krijgt het voordeel van de grotkaart. Met verleiden kan je één van de drakenkaarten in je hand in een grot plaatsen afhankelijk van de voorkeuren van de draak. Dit kost één munt en de grondstoffen op de kaart (vlees, kristal, goud of melk). Verkennen kost ook één munt (en eventueel eieren) en hiermee activeer je één van je grotten en de draken die erin nesten. Hiermee kan je nieuwe grondstoffen, eieren, kaarten, vooruitgang op het drakengilden spoor en mogelijke overwinningspunten krijgen. Je krijgt aan het begin van elke ronde 6 munten en een extra ei dus gemiddeld kan je zes acties doen per ronde. Aan het einde van een ronde wordt er telkens gekeken wie het beste voldoet aan het objectief van die ronde voor overwinningspunten. Na de vierde ronde volgt de eindtelling op acht verschillende onderdelen.

Onze ervaring

Dit spel is de opvolger van Wingspan van Elisabeth Hargrave. Hoewel dat er enkele spelmechanismes overgenomen zijn, is Wyrmspan toch een heel andere ervaring. Het spel speelt zeer vlot en er is weinig downtime. De mogelijkheden om aan de juiste grondstoffen te geraken zijn goed geïmplementeerd waardoor je er bijna altijd in slaagt om je strategie te verwezenlijken. Er zijn 183 verschillende draken in dit spel waardoor elk spel helemaal anders is, er is ook een leuk boekje bijgevoegd met details over als deze draken. Het spel is taalafhankelijk maar er bestaat ook een Nederlandstalige versie (999 Games).

Kingswood

 

Ontwerp Henry Audubon

Artiest Tristam Rossin

Aantal spelers 1 tot 5

Lengte 15 tot 45 minuten

Leeftijd 10+

Complexiteit Laag

Uitgekomen 2020

Uitgever 25th Century Games (2020)

Taal Engels

Thema Bestrijd met je gilde de monsters in het bos van de koning

In een notendop

Na de opstelling van het spel kies je één van de zeven gilden die allemaal een verschillende eigenschap hebben. Het dorp waarin je je acties uitvoert bestaat steeds uit zes locaties (vijf standaard en één willekeurig) en bevat drie avonturiers en de wacht van de koning (elke locatie mag slechts één van deze figuren bevatten). Tijdens je beurt heb je keuze uit twee mogelijkheden zijnde 'verkennen' en 'verzamelen'. 

Bij het 'verkennen' kies je één van de drie avonturiers om in de richting van de klok verder te zetten, de eerste stap is gratis en indien je verder wil verplaatsen betaal je één munt per stap. Je voert de actie van de startlocatie uit, dan plaats je de wacht op deze locatie en zet je de avonturier op de eindlocatie en voer je ook deze actie uit. In bijna alle locaties verzamel je één van de vier grondstoffen (zwaarden, toverboeken, harten en  munten) die je in het bos gebruikt om monsters te verslaan. Soms kan je maximum één monster tijdelijk gevangen houden om het dan later te verslaan. Het verslaan van deze monsters geeft je overwinningspunten.

Bij de actie 'verzamelen' ontvang je twee munten en verwijder je de wacht tijdelijk uit het dorp. Het spel eindigt na de ronde waarin een speler minimum twintig punten heeft gescoord. Dan ontvang je nog punten voor combinaties van je verslagen monsters en is de overwinnaar bekend.

Onze ervaring

Kingswood is een zeer leuk en snel familiespel met voldoende uitdaging waardoor zowel jong als oud er plezier aan beleeft. Je tracht in je beurt niet alleen de juiste grondstoffen te verkrijgen maar ook de locaties te blokkeren die gunstig zijn voor anderen, vooral de wacht kan beperkend werken als deze zich in het bos bevindt. Het gebruik van Engels is beperkt en alles is open informatie waardoor niet iedereen over deze taalvaardigheid moet beschikken. Dit spel is zeker geschikt om met nieuwelingen te spelen.

Sankoré: The Pride of Mansa Musa

Ontwerp Fabio Lopiano en Mandela Fernandez-Grandon
Artiest Ian O'Toole 

Aantal spelers 1 tot 4

Lengte 150 tot 180 minuten

Leeftijd 14+

Complexiteit Hoog

Uitgekomen 2024

Uitgever Osprey Games (2024)

Taal Engels

Thema Beheer een middeleeuwse universiteit

In een notendop

In dit spel doe je elke keer als je aan de beurt bent twee van elkaar verschillende hoofdacties naar keuze, en naar believen extra bonus acties. De hoofdacties zijn: een student inschrijven, een klas voor gevorderden oprichten, een klas lesgeven, een student laten afstuderen en een gunst nemen of teruggeven. Voor enkele van deze acties gebruik je boeken uit de vier disciplines (Astronomie, Theologie, Wiskunde en Recht) die je nooit terug in de voorraad legt maar toevoegt aan een gemeenschappelijke bibliotheek. Deze bibliotheek bepaalt de puntenwaarde van je behaalde prestige per discipline aan het einde van het spel. De meeste acties vinden plaats op het spelersbord. De vier discipline gebieden op het hoofdbord komen enkel aan bod bij de actie 'een klas lesgeven' waar de totale kennis (van je school + de gezamenlijk opgebouwde + de specifieke van je klas) bepaalt wat je mogelijke keuzes zijn mits je over genoeg zout en/of goud beschikt. Tijdens sommige acties kan je Sankoré tegels vrijmaken en aan de Sankoré Mandrasa toevoegen. Op het moment dat deze volledig gevuld is, wordt de huidige ronde nog uitgespeeld zodat elke speler evenveel beurten heeft gehad en stopt het spel. Na de eindtelling van de vier disciplines wordt gekeken wie de meeste punten heeft verdiend.

Onze ervaring

Dit spel is ontworpen voor de ervaren speler die van een grote intellectuele uitdaging houdt. De vier doelkaarten die je aan het begin van het spel ontvangt, helpen je een klein beetje op weg maar toch zal je je flexibel moeten opstellen gedurende het spelverloop en je strategie zal daardoor regelmatig wijzigen. Het gebruik van gunsten is soms zeer handig om grondstoffen te krijgen maar het beperkt ook de hoeveelheid prestige die je kan verzamelen, dus je moet erover waken dat je deze gunsten ook kan teruggeven. Alles in dit spel is strikt gelimiteerd dus een goede planning is noodzakelijk.

Ook is het belangrijk om de meerderheid in de disciplines te krijgen en te behouden want die kunnen boeken en prestige opleveren op bepaalde momenten gedurende het spel.

Doordat de meerderheden van boeken in de delen van de bibliotheek bepaalt welke waarde de bijhorende prestige opbrengt op het einde van het spel en deze constant kan veranderen, is het gedurende het spel zeer moeilijk te weten wie het meeste aanspraak maakt op de eindoverwinning, waardoor het spel continue spannend blijft. Als je zin hebt in een serieuze breinbreker dan is dit spel nooit een foute keuze.